Sąd w wyroku rozwodowym orzeka, czy i który z małżonków ponosi winę rozkładu pożycia. Oczywiście, tak jak pisałam w poprzednim artykule, na zgodne żądanie małżonków sąd zaniecha orzekania o winie. W tym wypadku następują skutki takie, jak gdyby żaden z małżonków nie ponosił winy.

W sytuacji kiedy małżonkowie mają wspólne małoletnie dzieci, sąd rozstrzyga o:
- władzy rodzicielskiej,
- kontaktach rodziców z dzieckiem,
- w jakiej wysokości każdy z małżonków jest obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka.

Jeżeli małżonkowie mogą dojść do porozumienia co do sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem, mogą przedłożyć pisemne porozumienie, które sąd uwzględni wówczas, gdy jest ono zgodne z dobrem dziecka. Orzecznictwo sądowe i doktryna jednoznacznie wskazują, że rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, ponieważ sprzyja to budowaniu więzi rodzinnych, relacji.

Jeżeli porozumienie, o którym mowa powyżej, nie będzie możliwe, sąd rozstrzyga o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Co istotne orzeczenie w wyroku rozwodowym o władzy rodzicielskiej nie jest ostateczne, w tym znaczeniu, że na skutek zmiany okoliczności może zostać zmienione. Natomiast na zgodny wniosek stron sąd nie orzeka o utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem.

Zazwyczaj po rozwodzie jeden z małżonków opuszcza wspólne mieszkanie, ale niekiedy małżonkowie nie mają wyboru i nadal mieszkają razem. W takiej sytuacji sąd w wyroku rozwodowym orzeka o sposobie korzystania z mieszkania. W wyjątkowych wypadkach, gdy jeden z małżonków swym rażąco nagannym postępowaniem uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie, sąd może nakazać jego eksmisję na żądanie drugiego małżonka. To naganne zachowanie musi być zawinione, a zazwyczaj występuje w przypadku stałego nadużywania alkoholu przez małżonka, wszczynania awantur, stosowania przemocy wobec pozostałych członków rodziny. Jeżeli w trakcie procesu rozwodowego eksmisja nie zostanie orzeczona, małżonek może oprzeć żądanie eksmisji na podstawie prawa lokalowego i kodeksu cywilnego.

Obligatoryjnym obowiązkiem sądu orzekającego w sprawie o rozwód jest rozstrzygnięcie w jakiej wysokości każdy z małżonków jest obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka. Obowiązek alimentacyjny rodziców względem dzieci dotyczy dzieci małoletnich, jak również pełnoletnich, przy czym w wyroku orzekającym rozwód sąd orzeka wyłącznie o alimentach na rzecz wspólnych małoletnich dzieci.

Bardzo rzadko w trakcie procesu sąd zajmuje się podziałem majątku wspólnego małżonków, z reguły wówczas gdy majątek wspólny nie jest znaczny, a ponadto nie ma sporu między małżonkami co do składu, sposobu podziału.

Joanna Olszak
radca prawny

Masz pytanie do prawnika?
Napisz do nas: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.